10 Boeken over Vrouwen en Politiek die je gelezen moet hebben

10 boeken over vrouwen en politiek, getipt door Stem op een Vrouw

Politiek wordt wereldwijd gedomineerd door mannen. Maar dat heeft vrouwen er nooit van weerhouden om op te komen voor hun plek en positie in die wereld. En gelukkig wordt de roep om verandering groter. Wil jij meer weten over de geschiedenis en het heden van vrouwen in politiek, macht en leiderschap? In deze leeslijst delen we 10 boeken, geschreven door vrouwen, over vrouwen en leiderschap in de politiek. Veel leesplezier!

Alle onderstaande boeken zijn online te verkrijgen. Het is natuurlijk nog beter om ze te kopen/bestellen bij je lokale boekhandel!

1. Mary Beard - Vrouwen en Macht

De Britse hoogleraar Mary Beard schreef in 2017 het boek ‘Women and Power’, ofwel Vrouwen en Macht. Zij analyseert in dit boekje de door mannen veroorzaakte ‘onmondigheid’ van vrouwen door de eeuwen heen, en laat zien hoe machtige vrouwen in de geschiedenis zijn behandeld. Haar voorbeelden komen zowel uit de klassieke oudheid en uit het hier en nu.

Ze bespreekt de stem van vrouwen in het maatschappelijk debat en bevraagt onze aannames over manier waarop vrouwen met macht omgaan. En hoe het komt dat zo weinig machtige vrouwen aan een mannelijk rolmodel weten te ontsnappen. Naar aanleiding van haar persoonlijke ervaringen op het gebied van seksisme vraagt ze zich af: als vrouwen niet zichtbaar zijn binnen onze machtsstructuren, is het dan niet de macht die we moeten omvormen?  

2. Alies Pegtel - Zij in de geschiedenis. Wat mannen nooit vertelden

In de geschiedschrijving is lange tijd geen plaats geweest voor vrouwen. Zij werden uitgesloten van studie, waardoor de geschiedenis eeuwenlang door mannen is opgetekend. Vrouwen maakten – in de ogen van veel mannelijke schrijvers – ook geen geschiedenis. Maar nu (met name vrouwelijke) historici die achterstand inhalen, laat dat een nieuw vrouwbeeld zien. In de oertijd waren vrouwen jagers, middeleeuwse vrouwen hadden wel degelijk rechten, en gevreesde koninginnen zoals de Romeinse Agrippina en Catharina de’ Medici hadden scherp politiek inzicht en grote bestuurlijke kwaliteiten.  

In dit boek wordt door middel van vrouwen waaronder Aletta Jacobs, Hedy d’Ancona en Michelle Obama uitgelicht dat vrouwen net zo’n stempel drukken op de geschiedenis als mannen — ook al werd hun inbreng niet altijd op waarde geschat.

3. Ijeoma Oluo - Mediocre. The dangerous legacy of white male America

Wat gebeurt er met een land dat generatie na generatie witte mannen vertelt dat zij de macht verdienen? Wanneer succes wordt gedefinieerd door status, en door overheersing over vrouwen en mensen van kleur, in plaats van door werkelijke prestaties? 

In de afgelopen 150 jaar van de Amerikaanse geschiedenis – van het Zuiden na de wederopbouw en de mythische verhalen over cowboys in het Westen, tot de hedendaagse controverse over NFL-protesten en het verzet tegen de opkomst van vrouwen in de politiek – legt Ijeoma Oluo de verwoestende gevolgen bloot van de suprematie van witte mannen voor vrouwen, mensen van kleur en witte mannen zelf.  Mediocre onderzoekt de werkelijke kosten van dit fenomeen om zich een nieuwe witte mannelijke identiteit voor te stellen, die vrij is van racisme en seksisme. 

4. Joke Smit - Er is een land waar vrouwen willen wonen

Joke Smit is een van de bekendste feministen uit de Nederlandse geschiedenis. Ze was mede-oprichter van de feministische actiegroep Man Vrouw Maatschappij en was schrijfster, journalist én politica. Er verschenen drie bundels met feministische artikelen van haar hard. De belangrijkste artikelen uit de eerste twee bundels zijn – aangevuld met nieuwe teksten – enkele jaren na haar dood verschenen in het boek ‘Er is een land waar vrouwen willen wonen’. 

Het boek bevat over een periode van 15 jaar artikelen van een bijzondere vrouw, met een zeer scherpe pen. Ze beschrijft de strijd die vrouwen tijdens de Tweede Feministische Golf voeren en bespreekt kritisch hoe zij en andere vrouwen worden achtergesteld. In de bundel vind je onder meer een vlammende afscheidsspeech van haar vertrek uit de Amsterdamse Gemeenteraad.

5. Julia Wouters - De Zijkant van de macht

Als bij de zoektocht naar politiek talent ‘de kwaliteit voorop staat’, valt de keuze in de praktijk meestal op een man. Partijen zetten tijdens de verkiezingen wel een vrouw op twee, maar die zit bij de onderhandelingen haast nooit aan tafel. Terwijl de maatschappelijke betrokkenheid en het activisme onder vrouwen de laatste jaren sterk is gegroeid, hebben weinigen de ambitie om de politiek in te gaan. Hoe komt dat? 

In De zijkant van de macht zoekt Julia Wouters naar een verklaring. Haar boek geeft tal van verrassende inzichten, praktische tips en staat vol sprekende anekdotes, die ons laten zien hoe het nu in de politiek werkt, en wat vrouwen én mannen moeten veranderen om er samen wél een succes van te maken.  

6. Kara Cooney - When women ruled the world. Six queens of Egypt

Vrouwelijke leiders lijken een zeldzaam verschijnsel, maar duizenden jaren geleden in het oude Egypte heersten er vrouwen. Koninginnen als Hatsjepspoet, Nefertiti en Cleopatra beheersten regelmatig en ongestraft de totalitaire staat als machthebbers.

Maar door de hele menselijke geschiedenis heen werden vrouwen in machtsposities vaker gebruikt als politieke pionnen in een door mannen gedomineerde samenleving. Wat was er zo bijzonder aan het oude Egypte dat vrouwen dit soort toegang kregen tot de hoogste politieke funcites? Wat was het aan deze vrouwen dat hen in staat stelde de patriarchale obstakels te overstijgen? Wat had Egypte te winnen bij haar liberale afhankelijkheid van vrouwelijk leiderschap, en kan de wereld van vandaag van haar voorbeeld leren?

7. Symone D. Sanders - No, you shut up. Speaking truth to power and reclaiming America

Veel mensen probeerden Sanders, politiek commentaror en jonge zwarte vrouw in Amerika, te weerhouden om te spreken, maar zij zal niet zwijgen. En jij zou dat ook niet moeten doen. In dit boek vertelt Sanders verhalen uit haar eigen leven, om te zorgen dat jij je authentieke stem kan vinden en deze in jouw voordeel kan gebruiken.   

No You Shut Up vertelt over verandering buiten het stomhokje. We hebben mensen nodig die vechten tegen onderdrukking, onrecht en ongelijkheid in elke hoek van de wereld. Je hoeft niet alle antwoorden te hebben, of op je beurt te wachten om te helpen de verandering te creëren die je wilt zien. Alles wat je nodig hebt is een nieuwe gereedschapskist, onwrikbare inzet, en het vertrouwen en de begeleiding om die effectief in te zetten.

8. Eva Rovers - Nu is het aan ons. Oproep tot echte democratie

Politiek moet je niet te veel aan politici overlaten, aldus Eva Rovers: daar zijn onze problemen namelijk te complex voor. Vooral een veelkoppig monster als klimaatverandering vraagt om een veelkoppige aanpak. In dit betoog laat Eva Rovers zien dat burgers cruciaal zijn voor het oplossen van de grootste uitdagingen van deze tijd. 

Hoe kunnen burgers politici hiermee helpen? En hoe zorgen we dat zij zich kunnen laten leiden door het gemeenschappelijk belang, in plaats van bijvoorbeeld door partijpolitieke belangen, de waan van de dag of lobbygroepen?

Aan de hand van concrete voorbeelden laat Rovers zien hoe we via het invoeren van een ‘burgerberaad’ onszelf kunnen redden door de democratie opnieuw uit te vinden.

9. Els Kloek - 1001 Vrouwen uit de Nederlandse geschiedenis

Ooit gehoord van Trijntje Keever? Van Marie du Moulin? Van Judith Leyster, Maria Gartman, Trix Terwindt? In hun tijd stuk voor stuk spraakmakende vrouwen die een opmerkelijke rol hebben gespeeld in het verleden van Nederland. Maar in de geschiedenisboeken komen zij en andere vrouwen niet of nauwelijks voor.

Historica Els Kloek werkte afgelopen jaren samen met meer dan 300 deskundigen aan de biografieën van 1001 beroemde, beruchte, maar vaak ook vergeten vrouwen. Het werpt een nieuw licht op de Nederlandse geschiedenis en laat zien dat de rol van de vrouw hierin vooral niet onderschat moet worden. Het resultaat is een groots naslagwerk, dat leest als een dwarsdoorsnede van 1000 jaar Nederlandse geschiedenis.

10. Sanneke Nulkes - Succesvol in de politiek. Alles wat je moet weten als je de politiek in gaat en de verkiezingen wilt winnen

Jij bent wat de politiek nodig heeft. Je zit vol goede ideeën en je hebt het doorzettingsvermogen om ze te realiseren. Maar hoe onderscheid je je van de concurrentie als nieuwkomer of ervaren politica? In dit handboek lees je hoe de politiek werkt, hoe je invloed uitoefent, je politieke talent ontwikkelt, met welke ongeschreven regels je rekening moet houden en hoe je na verkiezingen zorgt voor verandering.  

Nulkes schreef het boek dat ze zelf had willen lezen toen ze startte in de politiek: ze werd op 24-jarige leeftijd zonder enige politieke ervaring gekozen tot statenlid in Zuid-Holland. Met dit boek wil ze iedereen de kans geven om succesvol te zijn in de politiek.