Zo stem je voor vrouwenrechten en vrede bij de Tweede Kamerverkiezingen

Foto: Kirsten van Santen

Op 29 oktober gaan we naar de stembus voor de Tweede Kamerverkiezingen. ✏️ 
Een cruciaal moment, want in Nederland staan vrouwenrechten, mensenrechten en vrede steeds meer onder druk. Maar hoe weet je nu waar de verschillende partijen écht voor staan? Om daar achter te komen, maken wij samen huiswerk: we verdiepen ons in de verkiezingsprogramma’s, zodat jij een goede keuze kunt maken. 

Wij hebben de partijprogramma’s onder de loep genomen en de standpunten van de partijen naast stellingen gelegd. Het verkiezingshuiswerk van vandaag: vrede, abortus, anticonceptie, femicide en groepsbelediging. 

THEMA: VREDE

Oorlog in Oekraïne, genocide in Palestina, Sudan en Congo. Het recht op vrede is allerminst vanzelfsprekend. Wereldwijd hebben mensen te maken met oorlog, en zijn mensen op de de vlucht voor geweld, onderdrukking en klimaatverandering. 

Er wordt flink geïnvesteerd in het leger en in wapens, maar hoe zit het met vredeswerk en diplomatie? 

Stelling: Investeren in vrede, zoals diplomatie en vredeswerk 

📍 Deze partijen willen investeren op diplomatie en vredeswerk: BIJ1, CDA, CU, D66, DENK, GL-PvdA, PvdD, SP en Volt. 
📍 NSC wil dat de EU hierin investeert.  
📍BBB, JA21, PVV, VVD, SGP benoemen dit niet in hun programma. 

En ook ontwikkelingssamenwerking is cruciaal voor duurzame vrede. Zoals steun na een ramp, maar ook het investeren in vrouwenrechten en lhbtq+ rechten en het tegengaan van armoede wereldwijd: dat zorgt voor een meer stabiele wereld. De laatste jaren is hierop er echter zwaar bezuinigd. 

Stelling: 0,7% bbp* naar internationale ontwikkelingshulp 
📍 Deze partijen willen investeren* in ontwikkelingshulp: BIJ1, CDA, CU, D66, DENK, NSC, GL-PvdA, PvdD en SP. 
📍 Volt wil een ander model voor ontwikkelingssamenwerking.  
📍 BBB, JA21 en de VVD willen bezuinigen op ontwikkelingshulp.  
📍 De PVV en FvD willen ontwikkelingshulp zelfs helemaal afschaffen. 

(BBP = Bruto Binnenlands Product, het totale inkomen van ons land.) 

THEMA: PALESTINA

Uit een recente stemming bleek onlangs dat alleen SP, PvdD, GL-PvdA, DENK, D66 en Volt erkennen dat er in Gaza sprake is van een genocide. De Nederlandse overheid doet dan ook nauwelijks iets om Israël te stoppen. We brengen het in kaart:

Stelling: Wapenembargo tegen Israël om de genocide in Gaza te stoppen 

📍 BIJ1, DENK, GL-PvdA, PvdD, SP en Volt zijn het daarmee eens.  
📍 D66 wil een stop op goederen die ‘mogelijk’ bijdragen aan het geweld in Gaza.   
📍 BBB, CDA, CU, FvD, JA21, NSC en VVD benoemen dit niet in hun programma.  
📍 PVV wil door met de wapenlevering aan Israël. 

THEMA: ABORTUS EN ANTICONCEPTIE

In het Wetboek van Strafrecht staat dat abortus een misdrijf is, behalve als aan allerlei voorwaarden wordt voldaan. Abortus is daarmee de enige medische ingreep die in het strafrecht is opgenomen.  Maar abortus is zorg. Iedereen kan ongewenst zwanger raken, complicaties krijgen of om een andere reden een abortus nodig hebben. Daar hoort veilige, toegankelijke zorg bij. 

Toch zijn er in Nederland partijen die dit recht willen inperken: de bedenktijd terugbrengen, of mensen verplichten uit te leggen waarom ze een abortus nodig hebben. We zien in landen als de VS, Polen en Hongarije hoe snel dit recht kan verdwijnen. 

Stelling: Abortus uit het Wetboek van Strafrecht 

📍 Deze partijen willen abortus uit het wetboek van strafrecht: BIJ1, D66, GL-PvdA, PvdD, VVD, Volt.
📍 SP heeft het niet in hun programma opgenomen. Uit eerdere stemmingen en moties (mede ingediend door de SP) blijkt dat de SP abortus wèl uit het wetboek van strafrecht wil. 
📍CDA en NSC willen de huidige abortuswet blijven handhaven. 
📍BBB, CU, DENK en FvD willen het recht op abortus inperken.  
📍50PLUS en PVV benoemen dit niet in hun programma. 

Tegelijkertijd kost anticonceptie nog veel geld en dat wordt door de politiek bepaald. Dat beperkt de vrijheid van vrouwen en meiden – en iedereen met een baarmoeder – om zélf te kiezen welke anticonceptie het beste bij hen past. 

Stelling: Gratis Anticonceptie 

📍Deze partijen pleiten voor gratis anticonceptie: BIJ1, CU, D66, FvD, GL-PvdA, PvdD, SP en Volt 
📍 DENK vermeld dit niet in hun partijprogramma, maar heeft in 2022 wel een motie voor gratis anticonceptie gesteund. 
📍BBB zegt extra aandacht te willen besteden aan de preventie van ongewenste zwangerschap. Hoe ze dat willen doen, wordt niet vermeld. 
📍NSC wil op zoek naar een manier om de toegang tot anticonceptie drempelloos te maken. Ook spreken ze over het ‘vrij verkrijgbaar zijn van anticonceptie’ om abortus te voorkomen. 
📍50PLUS, CDA, JA21, PVV, SGP en VVD benoemen dit niet in hun programma. Ook uit hun stemgedrag blijkt niet dat zij hier voor zijn. 

THEMA: FEMICIDE

Elke 8 dagen wordt er in Nederland een vrouw vermoord. Vaak door een (ex-)partner. Onlangs is het actieplan Stop Femicide! opgezet, en wetsvoorstellen om psychisch geweld strafbaar te stellen en 10 miljoen euro voor de strijd tegen femicide aangenomen. Goede stappen, maar nog steeds staat het nieuws vol met afschuwelijke berichten. Er moet meer gebeuren.  

Stelling: concrete plannen aanpak van Femicide 
📍Deze partijen benoemen concrete plannen voor de aanpak van femicide: 50PLUS, BIJ1, CDA, CU, D66, DENK, GL-PvdA, JA21, NSC, PvdD, SGP, SP, VVD en Volt 
📍BBB benoemt dat femicide een groeiend probleem is, maar concrete plannen ontbreken. Ze stemden wel voor 10 miljoen voor de strijd tegen femicide. 
📍FvD en PVV benoemen dit niet in hun programma. Ook stemden ze tegen de motie om 10 miljoen extra te investeren in het voorkomen van femicide.  

THEMA: WET GROEPSBELEDIGING

Volgens de Wet Groepsbelediging (art. 137c) is het strafbaar om bepaalde groepen mensen te beledigen, maar: Geslacht wordt niet genoemd. De wet laat vrouwen, maar ook trans en intersekse mensen, letterlijk buiten beschouwing. Het is dus niet strafbaar om vrouwen als groep te beledigen. Het is belangrijk om vrouwen en trans- en intersekse personen te beschermen via de wet. De haat tegen deze groepen neemt de laatste jaren alleen maar toe.  

Stelling: Groepsbelediging op basis van geslacht strafbaar stellen 
📍Deze partijen willen gender toevoegen aan de wet groepsbelediging: BIJ1, GL-PvdA, PvdD en Volt 
📍Deze partijen benoemen dit niet in hun programma: BBB, CDA, CU, D66, DENK, FvD, JA21, NSC, PVV, SGP, SP, VVD en 50PLUS 

Bonus! Onze Stemhulp

Alle verkiesbare kandidaten, Peilingen en verkiezingsprogramma’s in één overzicht? Dat vind je in de Stem op een Vrouw stemhulp! In deze stemhulp vind je: 

  • Informatie over alle verkiesbare vrouwen, en het % vrouwen op de lijst; 
  • Een link naar het verkiezingsprogramma, én 
  • De Peilingen. Zo zie je welke vrouwen jouw stem écht nodig hebben om verkozen te worden. Zo kan je zien welke vrouwen jouw stem écht nodig hebben om verkozen te worden.