Persbericht: Onderzoek impact vrouwenhaat op aspiranten

Meerdere vrouwelijke politici kondigden recent hun vertrek aan uit de landelijke politiek, mede vanwege vrouwenhaat aan hun adres. Nu partijen nieuwe kieslijsten samenstellen, gaan zij op zoek naar nieuw talent en kunnen zittende vrouwelijke politici opnieuw solliciteren. Maar zijn vrouwen, door de toename van (online) geweld, nog wel voor de politiek te enthousiasmeren? Een samenwerkingsverband van vier Nederlandse organisaties die zich inzetten voor emancipatie start een onderzoek naar (on)veiligheid in de politiek en de gevolgen daarvan voor de nieuwe aanwas van vrouwen. Stichting Stem op een Vrouw, WO=MEN Dutch Gender Platform, de Nederlandse Vrouwenraad en Emancipator doen vandaag een gezamenlijke oproep aan vrouwen met politieke aspiraties om deel te nemen aan het onderzoek.

Het vertrek van onder meer Sigrid Kaag en Liane den Haan uit de landelijke politiek past in een treurige trend: van alle vrouwelijke politici kampte in 2022 maar liefst 55 procent met verbale agressie en bedreiging. Dit aantal groeit ieder jaar. Onder hun mannelijke collega’s is dat 46 procent. Zo’n 80-95 procent van vrouwelijke politici krijgt op enig moment in hun carrière te maken met een vorm van geweld, zo blijkt uit internationaal onderzoek. Niet alleen ervaren vrouwelijke politici vaker haat en bedreigingen, het is ook van andere aard. Waar mannelijke politici met name ‘op de inhoud’ haat ontvangen, gaat dit bij vrouwen niet (enkel) om de inhoud, maar bovendien ook om hun identiteit. Denk dan aan factoren zoals hun vrouw-zijn, lbtqi+ zijn, etniciteit, afkomst, religie of gezin – die niets zeggen over hun politieke kwaliteiten en keuzes. 

Devika Partiman, directeur Stem op een Vrouw: “We weten dat vrouwen vaker en eerder uitvallen uit de politiek, en dat vrouwenhaat daarbij een rol speelt. Juist zichtbare vrouwen zoals Kaag kunnen voor jonge meiden een rolmodel zijn om later politieke ambities te ontwikkelen. Maar wat als we dat omkeren? Welke rol speelt het waarnemen van vrouwenhaat jegens vrouwelijke politici voor de aspiraties van vrouwen om politiek actief te worden?“

Onderzoekster Zahra Runderkamp: “De Groene Amsterdammer liet in een veelvuldig gedeeld onderzoek de aard en omvang van online geweld jegens vrouwelijke politici zien. Recent onderzoek van Atria toonde aan hoe groot de invloed is van online misogynie op vrouwen in de lokale politiek. Maar over het effect van het waarnemen van (online) geweld ten opzichte van anderen is tot op heden weinig bekend. Op die vraag richt ons onderzoek zich.”

Haat jegens politici is van alle tijden. Waarom nu dit onderzoek? Partiman: “Er zijn steeds meer vrouwen politiek actief. Je zou verwachten dat wanneer het normaler wordt dat vrouwen politiek leiders zijn, de vrouwenhaat afneemt. Echter, met de toename van het aantal vrouwelijk leiders lijkt de haat juist toe te nemen. Vrouwen worden succesvol weggepest.” Met de Tweede Kamerverkiezingen om de hoek hopen de organisaties de urgentie te versterken dat nú actie nodig is. “Wellicht hebben we straks zelfs de eerste vrouw als premier. Wie de nieuwe vrouwen in de Kamer straks ook worden, zij kunnen vanwege hun gender meer haat verwachten dan hun mannelijke voorgangers. Elke politica, inclusief de toekomstige premier, verdient de kans om gecontroleerd te worden op de inhoud, en niet op hun gender.” 

Over alliantie Politica
Stichting Stem op een Vrouw, de Nederlandse Vrouwenraad, Emancipator en WO=MEN Dutch Gender Platform vormen samen de Alliantie Politica. Met steun van het ministerie van OCW werken deze organisaties de komende jaren samen om de politieke participatie van vrouwen in al hun Diversiteit te stimuleren. Dat doet de alliantie o.a. door samen te werken met overheden en politieke partijen, het opzetten van trainingen en netwerken, onderzoek te doen en te leren van landen om ons heen.  

Dit collectief houdt zich al langer bezig met het bij politieke partijen aankaarten van (online) veiligheid van vrouwelijke politici. Stem op een Vrouw schreef daarom in 2022 het Actieplan Veilig in de Politiek, met adviezen en acties die je als politieke partij kunt doen om de politiek veiliger te maken voor vrouwen en iedereen. Download het actieplan hier: www.stemopeenvrouw.com/veilig-in-de-politiek.

In januari 2023 is onder leiding van de alliantie de werkgroep ‘Veilig in de Politiek’ opgericht. In deze werkgroep zitten afgevaardigden van landelijke politieke partijbesturen, partijbureaus en politieke vrouwennetwerken. De leden zijn afkomstig van de partijen BIJ1, ChristenUnie, D66, DENK, GroenLinks, Kennispunt Lokale Partijen, PvdA, SP, Volt en VVD.