Pride-maand: Interview met Dinah Bons

De maand juni staat bekend als Pride-maand; een maand gewijd aan het vieren van LHBTQ+ gemeenschap en aandacht te vestigen op de strijd die er voor LHBTQ+ rechten is gestreden. We schreven een korte Pride-maand serie, met een inhoudelijk blog over de geschiedenis van Pride-maand en van de representatie van LHBTQ+ mensen in de politiek en twee interviews met politici Dinah Bons, raadslid voor Amsterdam BIJ1 en openlijk trans vrouw, en Kim van Sparrentak, Europarlementariër voor GroenLinks en openlijk lesbisch. 

Interview door Floortje Fontein.

In juli 2022 wordt Dinah Bons geïnstalleerd in de Amsterdamse Gemeenteraad voor BIJ1. Zij is een Molukse trans vrouw met jarenlange ervaring als trans lobbyist, HIV&AIDS en sekswerk-activist namens onder meer Trans United Europe en de VN (UNAIDS). Momenteel werkt ze voor Female Economy. 

Politiek is overal aanwezig, vertelt Bons. Denk aan de zorg: hoe is zorg geregeld, waar gaat het geld naartoe en is die verdeling gelijkwaardig? Gelijkwaardigheid is een belangrijke drijfveer om politiek actief te zijn. Tegelijkertijd kent de politiek beperkingen; diplomatie en compromissen zijn inherent aan de politiek. Daarom blijft ook het activistische werk voor haar centraal staan. “Ik zal het activisme nooit verliezen. Ik zie de politiek als een middel, een soort voertuig om me in voort te bewegen, maar ik wil me ook grassroots blijven organiseren met de mensen om wie het echt gaat.”

Je komt nu in de raad voor BIJ1. Waarom heb je voor deze partij gekozen? 

Ik dacht bij de oprichting al; ik word in ieder geval lid. Ik dacht dat dit een partij zou kunnen zijn waarbij ik dicht bij mezelf zou komen, ik was alleen nog niet zover dat ik er ook echt voor kon staan. Ik was namelijk al actief bij de PvdA, in het bestuur van stadsdeel Centrum. Maar daar werd weinig geluisterd naar de intersectionele vraagstukken die ik zag; er was niet genoeg tijd en ruimte voor. Toen BIJ1 mondiger werd in hun boodschap, dacht ik: nu wil ik er actief bij. En zie hier.

Zijn intersectionele vraagstukken ook jouw voornaamste focus?

Ja, ongelijkheid, met name de dreiging van antisemitisme, racisme en discriminatie zijn voor mij heel belangrijk. Bij PvdA had ik soms het gevoel dat ik dat in mijn eentje moest doen. Als ik opperde: moeten we niet eens uitzoeken waarom mensen bij ons weggaan, waarom zij op BIJ1 of DENK stemmen, werd er vaak lauwtjes gereageerd. Ik realiseerde me: ik kan dit niet in mijn eentje allemaal doen. Ik kan beter aan de kant van mijn eigen mensen gaan staan dan blijven proberen om van binnenuit de verandering te brengen in een partij die er niet naar wil luisteren. Of waar niet genoeg mensen van kleur opstaan om dat duidelijk te agenderen.

Ongelijkheid komt ook in de LHBT+ gemeenschap voor. Veel mensen denken: wij worden zelf gediscrimineerd, dus dan zijn wij niet racistisch, hebben we geen vooroordelen over man-vrouw verhoudingen. Terwijl het bekend is dat de meeste mannen in de LHBT+ gemeenschap goede inkomens hebben, beter vertegenwoordigd zijn in het bedrijfsleven, bij belangenorganisaties en de politieke functies. Maar er zijn weinig lesbische vrouwen die daarin doorbreken, weinig transvrouwen die kunnen floreren. Ook de LHBT+ gemeenschap is een mannenwereld en vaak een witte mannen wereld. Wij zijn niet immuun voor ongelijkheid.

Hoe ongelijkheid werkt, dat moet continu benoemd en uitgelegd worden, elke generatie opnieuw. Dat wordt nu geframed in het ridicule, dan is het ‘woke’ dat zou onzin zijn, ‘woke’ mensen zouden van niks een probleem maken. Ik vind het zó niet politiek om met zulke argumenten te komen. We moeten er hard aan werken dat de strijd tegen ongelijkheid politiek blijft en wetenschappelijk verantwoord wordt.

Heb je twijfels ervaren over politiek actief worden?

Jazeker. Vooral vanwege de openbaarheid van de functie. Politici, zeker uit gemarginaliseerde groepen, krijgen veel negatieve media en social media haat. Je moet je verbaal ook verdedigen tegen conservatieve rechtse framing. Ik praat er wel over met Sylvana (red: partijleider BIJ1) en met anderen die dit meemaken, want het kan enorme impact hebben op je privéleven. Dat is nou niet iets waarvan ik denk, jottem. Ik ben er soms ook bang voor, maar het weerhoudt me niet. 

In hoeverre speelt je identiteit als trans vrouw een rol in je politieke werk?

Ik probeer dat juist niet; als ik alleen zou handelen vanuit representatie, dan moet ik zo’n grote groep representeren. Dat is is onmogelijk, je mist altijd een deel van het perspectief. Dus ik kijk vooral naar waar mijn kennis past binnen de fractie en ik kies bewust voor het onderwerp financiën; voor onze gemeenschap is het belangrijk om te weten hoe geld verdeeld wordt en of dat wel gelijkwaardig gebeurt. In de kapitalistische structuur waarin we werken, komen de zorgen van vrouwen bijvoorbeeld niet makkelijk omhoog. En we werken in de fractie samen op allerlei onderwerpen.

Waarom maakt LHBTQ+-representatie in de politiek uit?

We zijn er jaren, zelfs eeuwenlang, aan gewend om een bepaald soort representatie te zien in de politiek. De politiek wordt nog altijd gedomineerd door masculiniteit, dat zie je bijvoorbeeld aan het debat. Daar is men alleen maar bezig met op elkaar te schieten. Dat heeft er ook voor gezorgd dat mensen niet meer geloven in de politiek, het wordt gezien als een spelletje. Ik hoop echt dat als er meer LHBTQ+’ers in de politiek komen, we daar verandering in kunnen brengen.

Ik ben me er ook van bewust dat ik een rolmodel ben. Laatst nog stopte een langs fietsend meisje opeens naast me; ze begon te huilen, vertelde dat ze trans was en zei: “Ik ben zo geïnspireerd door jou. Ik ben weer begonnen met een studie omdat ik ook iets wil doen voor de maatschappij.” Op dat soort momenten weet dat hoe belangrijk het is dat wij zichtbaar zijn. Ik hoop dat dit doorwerkt, dat hoop ik echt. Want samen kunnen we het systeem meer gelijkwaardig maken, volledig gelijkwaardig. Dat is iets waarvan ik denk, ja daar heb ik echt zin in.

Pride-maand thema

Wat is de historie van Pride-maand? En hoe is het om openlijk LHBTQ+ te zijn in de politiek? Lees hier de drie Pride-blogs, met een inhoudelijk historisch stuk over Pride-maand en een interview met Kim van Sparrentak, Europarlementariër voor GroenLinks en openlijk lesbisch.

Meer weten? 

• COC Nederland – Stagnatie bij LHBTI emancipatie in Nederland is zorgelijk
• Reynolds, A. (2013) –  Representation and Rights: The Impact of LGBT Legislators in Comparative Perspective. The American Political Science Review.
• Stuk Rood Vlees – Representatie en rechten van LGBT: De gevolgen van parlementaire vertegenwoordiging van Lesbiennes, Homosexuelen, Bisexuelen en Transgenders